Muzeum Archidiecezjalne
w Katowicach

W ramach stałej wystawy Muzeum Archidiecezjalnego w Katowicach oglądać można dzieła pochodzące z wielu epok.
Najstarsze z nich to średniowieczne rzeźby czy obrazy, takie jak: pochodzące z końca XIV wieku skrzydła ołtarzowe z przedstawieniami apostołów i Pieta z około 1430 roku z Ruptawy. Odnaleźć można tutaj również przedstawienie Matki Bożej Bolesnej (ok. 1500) z Grupy Ukrzyżowania z łuku tęczowego kościoła w Reptach Śląskich, a także fragment pochodzącej z Bzia Zameckiego polichromii ukazującej Ogród Mistyczny z lat 1440-1450.
Prezentowany jest również pochodzący z około 1515 roku projekt do arrasu Przekazanie klu-czy świętemu Piotrowi – Piotr otrzymujący władzę pasterską autorstwa Rafaela.
Nieco późniejsze dzieła godne uwagi to między innymi Studium głowy starca (ok. 1649) Juse-pa de Ribera czy epitafium z przedstawieniem biskupa ołomunieckiego Stanisława Pawłow-skiego oraz świętego Wacława z kościoła parafialnego w Pawłowicach z końca XVIII wieku.
Odnaleźć można na wystawie również pochodzące z XIX wieku ikony oraz szeroki przegląd malarstwa dwudziestowiecznego i współczesnego, reprezentowany przez takich artystów jak: Apoloniusz Kędzierski, Aurel Naray, Ludwik Konarzewski, Włodzimierz Tetmajer, Leon Wy-czółkowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Henry Elsner czy Adam Bunsch. Współcześni re-prezentanci tej dziedziny sztuki prezentowani w Muzeum, to między innymi: Werner Lubos, Dorota Falkowska-Adamiec, Antoni Cygan, Witold Pałka, Jerzy Duda-Gracz, Jacek Sztuka, Maciej Bieniasz, Katarzyna Makieła-Organisty i Andrzej Czarnota.
Prezentowana jest także spora kolekcja medali i rzeźby dawnych i współczesnych artystów (Wacław Szymanowski, Heinrich Pohlmann, Gerard Grzywczyk, Weronika Okoń, Leszek Chrzęstek).

Pełna lista prezentowanych obiektów z podziałem na kategorie:
MALARSTWO:
• 1440-1450 Ogród Mistyczny z Bzia Zameckiego, fragment polichromii (1440-1450)
• Naigrywanie, olej na płótnie, (1492)
• Matka Boża z Dzieciątkiem, św. Dominikiem i św. Barbarą, Innocenzo Franucci zw. Innocenzo da Imola, olej na desce (1 poł. XVI w.)
• Kazanie św. Jana Kapistrana (?), tempera na desce (XVI w.)
• Projekt do arrasu Przekazanie kluczy św. Piotrowi – Piotr otrzymujący władzę paster-ską, Rafael Santi, rysunek piórkiem, sepia, gwasz na papierze naklejonym na płótno (1515)
• Święta Rodzina ze św. Katarzyną Aleksandryjską (?), Wenecja, olej na desce (ok. 1540)
• Kazanie (połowa XVI w.)
• W drodze do Egiptu, Jan Bruegel zw. Aksamitnym lub Kwiatowym (1 ćw. XVII w.)
• Przemienienie Pańskie, Ruptawa, tempera na desce (1607)
• Studium głowy starca, Jusepe de Ribera, zw. Spagnoletto, olej na płótnie (ok. 1640-1649)
• Niesienie Krzyża, olej na płótnie (poł XVII w.)
• Św. Jan Chrzciciel, Ropica na Zaolziu, olej na płótnie (2 poł. XVII w.)
• Pieta, olej na płótnie (XVII/XVIII w.)
• Prorok Eliasz, ikona grecka, tempera na desce, złocenie (XVII/XVIII w.)
• Wskrzeszenie Piotrowina, olej na płótnie (XVIII w.)
• Złożenie do grobu, olej na płótnie (XVIII w.)
• Najświętsza Maria Panna Niepokalanie Poczęta, olej na płótnie (XVIII w.)
• Ostatnia Wieczerza, olej na płótnie (2 poł. XVIII w.)
• Madonna z Dzieciątkiem, olej na desce (2 poł. XVIII w.)
• Feretron dwustronny z malowidłami: Matka Boża Różańcowa, Św. Bartłomiej, Bieruń Stary, drewno polichromowane, olej na płótnie (1788)
• Epitafium z przedstawieniem biskupa ołomunieckiego Stanisława Pawłowskiego oraz świętego Wacława z kościoła parafialnego w Pawłowicach (koniec XVIII w.)
• Matka Boża Szkaplerzna, olej na płótnie (XIX w.)
• Pokłon trzech króli, A. Schindler, olej na płótnie (1830)
• Św. Grzegorz, św. Bazyli i św. Jan Chryzostom, ikona (2 poł. XIX w.)
• Św. Mikołaj, ikona (koniec XIX w.)
• Św. Katarzyna, ikona (koniec XIX w.)
• Św. Katarzyna, ikona rosyjska, olej na desce złocenie (koniec XIX w.)
• Rada gminna z X, Richard Scholz, olej na płótnie (1897)
• Z Chabówki do Zakopanego, Apoloniusz Kędzierski, akwarela (pocz. XX w.)
• Dziewczynka, Aurel Naray (1883-?), olej na płótnie (pocz. XX w.)
• Boże Narodzenie, Aurel Naray (1883-?), olej na płótnie (pocz. XX w.)
• Ksiądz Stanisław Maśliński, Ludwik Konarzewski, olej na płótnie (XX w.)
• Matka Boża, olej na desce (XX w.)
• Szkic do obrazu Chrystus w Betanii, Włodzimierz Tetmajer, olej na płótnie (ok. 1900)
• Portret mężczyzny, Julian Fałat, akwarela (1900)
• Cmentarz Ojców Reformatów w Krakowie, Józef Czajkowski, litografia na papierze (1903)
• Kościół Mariacki w Krakowie, Leon Wyczółkowski, pastel na papierze (1904)
• Miniatura Matki Bożej Częstochowskiej, Maria Mączyńska, szkło malowane (1910)
• Wskrzeszenie Łazarza, Adam Bunsch, olej na płótnie (1924)
• Słoneczniki, Vlastimil Hoffman, olej na płótnie (1924)
• Kościół w Haczowie, Jan Rubczak, akwarela (lata 20/30. XX w.)
• Św. Teresa od Dzieciątka Jezus, A. Naray, olej na płótnie (ok. 1930)
• Portret Marii Korfantówny – Uliman, Stanisław Ignacy Witkiewicz, pastel na papierze (1931)
• Portret kobiety w stroju śląskim, Piotr Kowalewicz, olej na płótnie (1934)
• Wawel, Henryk Uziembło, akwarela (ok. 1935)
• Piotr Skarga, P. Krotochwila (1936)
• Verdun, Henry Elsner, olej na dykcie (1945)
• River Meuse, Henry Elsner, olej na dykcie (1945)
• Fort de Douaumont, Henry Elsner, olej na dykcie (1945/46)
• Matka Boża Częstochowska, olej na płótnie (1 poł. XX w.)
• Matka Boża Bogucicka, olej na drewnie, złocone (1 poł. XX w.)
• Portret ks. Herberta Bednorza, Adam Bunsch, olej na płótnie (poł. XX w.)
• Oleodruki i obrazy dewocyjne (poł. XX w.)
• Miłosierny Samarytanin, Adam Bunch (2 poł. XX w.)
• Boże Narodzenie, Ewelina Pęksowa, malarstwo na szkle (2 poł. XX w.)
• Płaczące anioły, Ewelina Pęksowa, malarstwo na szkle (2 poł. XX w.)
• Krucjata dziecięca 1939 (według poematu Bertholda Brehta), Szopienice, olej na płót-nie (1955)
• Czerwony, Igor Neubauer, olej na płótnie (1966)
• A.S. Kowalski, olej na płótnie (1967)
• Ukrzyżowanie, Zygfryd Dudzik (1970)
• Sebastian, Witold Pałka, olej na płótnie (1972)
• Maksymilian Kolbe, Stefan Sztyk, olej na płótnie (1975)
• Modlitwa, Leszek Żegalski (l. 80. XX w.)
• Biskup Herbert Bednorz wśród górników, Werner Lubos, olej na płótnie (1980)
• Agresja, Zygfryd Dudzik (1981)
• Każesz wierzyć w zwycięstwo dobra, Dorota Falkowska-Adamiec, olej na płótnie (1985)
• Modlitwa Prolog, Paweł Warchoł, rysunek tuszem (1986)
• Św. Stanisław Kostka, Maciej Bieniasz, olej na płótnie (1986)
• Wnętrze dzieciństwa, Tomasz Chudzik, akwaforta, sucha igła (1989)
• Upadek, Antoni Cygan, olej na płótnie (1991)
• Ostatnia Wieczerza, Antoni Cygan, olej na płótnie (1991)
• Tryptyk Apokalipsa, Witold Pałka, olej na płótnie (1992)
• Kiedy ranne wstają zorze, Witold Pałka, olej na płótnie (1993)
• Brama światłości, Eugeniusz Delekta, olej na płótnie (1994)
• Consummatum est, Stanisław Białogłowicz (1994)
• Portret Ks. Abp. Damiana Zimonia, Jerzy Duda-Gracz, olej na płótnie (1997)
• Krucyfiks śląski, Stanisław Wywioł, olej na płótnie (1998)
• Ślady powrotu IV, Andrzej Jan Piwarski (1999)
• Misjonarka z Zimbabwe uczy dzieci gry na bębenku, Zdzisław Nitka, olej na płótnie (2000)
• Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński w polskim krajobrazie, Zdzisław Poskier (2001)
• Pieta, Tadeusz Boruta, olej na płótnie (2003)
• Podróżni, Jacek Sztuka, olej na płótnie (2004)
• Madonna, Zofia Rola – Wywioł (2005)
• Vanitas w Efezie, Maciej Bieniasz, olej na płótnie (2007)
• Vanitas dla Józefa, Maciej Bieniasz, olej na płótnie (2007)
• Wzloty i upadki, Piotr Bąk (2008)
• Ziarno, Andrzej Czarnota, olej na płótnie (2008)
• Hommage a Masaccio, Katarzyna Makieła-Organisty, olej na płótnie (2014)
• Martwa natura, Katarzyna Makieła-Organisty, olej na płótnie (2016)
• Arma Pasions, Katarzyna Makieła-Organisty, olej na płótnie (2018)
• Pejzaż, Zbigniew Pieczykolan
• Jeździec apokalipsy, Zygfryd Dudzik, olej na płótnie
• Ojcze Nasz, Krystyna Wróblewska, drzeworyt
• Taniec chłopski, kopia Bruegla, olej, deska parkietowana
• Wizytacja ks. abpa Adama Sapiehy w Wiśniczu, Stanisław Klimowski (1891-1982)
• Wyjazd o brzasku, Stanisław Kamocki (1875-1944), olej na płótnie
• Polowanie w zimie, Adam Setkowicz (1875-1945), akwarela
• Kaplica Zygmuntowska, T. Kablo(?), akwarela
• Gromniczna, Teodor Axentowicz (1859-1938), olej na płótnie
• Bystra, Julian Fałat (1853-1929), akwarela
• Krakowianka, Piotr Stachiewicz (1858-1938), pastel
• Jesienny park, Bronisława Rychter-Janowska (1872-1953), olej na płótnie
• Portret mężczyzny, Jacek Malczewski, pastel na papierze
• Ostatnia Wieczerza, olej na płótnie, bez daty
• Gwarek, NN, olej na płótnie
• Ikona wielopostaciowa, tempera na desce, złocenie
• Św. Jan Chrzciciel jako anioł pustyni, tempera na desce
• Św. Barbara, tempera na desce
• Św. Mikołaj na tronie, tempera na desce
• Ukrzyżowanie, tempera na desce
• Św. Mikołaj z dwójką innych świętych, tempera na desce

RZEŹBA:
• Skrzydła ołtarzowe z Apostołami z Ruptawy, drewno polichromowane (ok. 1400)
• Madonna z Dzieciątkiem i świętym biskupem, Przyszowice, drewno (ok. 1420)
• Pieta z Ruptawy, drewno polichromowane (ok. 1430)
• Kwatera ołtarzowa ze św. Małgorzatą, św. Janem Ewangelistą i św. Cyriakiem, drew-no polichromowane (ok. 1500)
• Matka Boża Bolesna z Rept Śląskich, drewno polichromowane (ok. 1500)
• Święta Anna Samotrzecia, Południowe Niemcy, rzeźba drewniana, brunatno bejcowa-na (ok. 1500)
• Św. Katarzyna i Św. Barbara z Bełku, drewno polichromowane (ok. 1505)
• Kwatera ze św. Anną Samotrzecią, św. Barbarą i św. Katarzyną, Śląsk, drewno poli-chromowane, złocone (XVI w.)
• Pieta, drewno polichromowane (XVIII)
• Feretron dwustronny z malowidłami: Matka Boża Różańcowa, Św. Bartłomiej, Bieruń Stary, drewno polichromowane (1788)
• Element dekoracyjny (zwieńczenie mebla?), brąz złocony, odlew (XIX/XX w.)
• Ołtarzyk domowy ze św. Antonim, drewno polichromowane (pocz. XX w.)
• Św. Stanisław Kostka, rzeźba drewniana, polichromowana (XX w.)
• Popiersie Chrystusa, Zygmunt Langman, brąz na płycie marmurowej (przed 1914)
• Płacząca (z Grupy Ludu), Wacław Szymanowski, marmur (1914)
• Chrystus, Heinrich Pohlmann, odlew w brązie (przed 1917)
• Oczekiwanie, Gerard Grzywczyk, poliester polichromowany (2009)
• Dłoń jak katedra, Weronika Okoń
• Destrukcja, Leszek Chrzęstek (2021)
• Drewniane figury czterech ewangelistów
RZEMIOSŁO ARTYSTYCZNE
• Kielich mszalny z Przyszowic, srebro złocone (1580)
• Monstrancja retabulowa z Przyszowic, srebro częściowo złocone (ok. 1650)
• Kropidło, mosiądz srebrzony (1 poł. XX w.)

MEDALE:
• Order Panien Kanoniczek Kapituły Marywilskiej, mosiądz, tkanina rypsowa (XIX w.)
• Tarczka pamiątkowa srebrnego wesela Anny i Pawła Cuppe, blacha srebrzona, ryta (1913)
• Jubileusz błogosławionej śmierci św. Franciszka z Asyżu 1226-1975, brąz (1976)
• Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego oraz Matki Bożej Uzdrowienia Chorych na Osiedlu Tysiąclecia, Bronisław Chromy, mosiądz platynowany, lany (1979)
• Jan Paweł II, Bronisław Chromy, brąz patynowany (1983)
• Św. Maksymilian Kolbe, Zygmunt Brachmański, brąz lany (1982)
• Ks. Jerzy Popiełuszko, Zygmunt Brachmański, lany brąz (1984)
• 500-lecie śmierci św. Kazimierza, Ewa Olszewska-Borys, tombak platynowany (1984)
• 150 lat Polskiej Misji Katolickiej we Francji, Czesław Dźwigaj, brąz, lany (1986)
• III Pielgrzymka Jana Pawła do Ojczyzny, Z. Brachmański, brąz (1987)
• Beatyfikacja Michała Kozaka biskupa męczennika, brąz (1987)
• Sługa Boży Edmund Bojanowski, Zygmunt Brachmański, brąz (1987)
• Święty Brat Albert, biały metal patynowany (1989)

INNE:
• Skrzynia zakrystyjna, Przyszowice, drewno, żelazne okucia (pocz. XIX w.)
• Zegar z pozytywką (1 poł. XIX w.)
• Temperówka Jupiter 1, GUHL & HARBECK HAMBURG, żelazo, odlew, kucie (1890-1919)
• Matka Boża Piekarska, ceramika glazurowana (XX w.)
• Chrystus jako Dobry Pasterz, ceramika glazurowana (XX w.)
• Buty biskupie, ryps, skóra, galon złoty (l. 20. XX w.)
• Chorał do książki parafialnej Droga do Nieba, Racibórz (1920)
• Album pamiątkowy z lat 1922 – 1976
• Książeczka Miniaturowa, czyli krótki zbiorek najpotrzebniejszych modlitw, Bytom, pa-pier, skóra, techniki introligatorskie (1923)
• Matka Boża Piekarska, ceramika glazurowana (1939)
• Madonna z Orantką, jedwab, nici srebrne i jedwabne (1 poł. XX w.)
• Zwiastowanie, tkanina żakardowa (1 poł. XX w.)
• Najmniejszy modlitewnik świata: Pozdrowienia Matki Chrystusowej Piekarskiej (2000)
• Walka, Teresa Michałowska-Rauszer, technika własna, tkanina (ok. 2009)
• Miniatura Ojcze Nasz, książeczka i matryca drukarska
• Ornaty, stuły i kapy liturgiczne

Autor: Julia Stacha